FRANCHISE NEDİR ?

Franchising sistemi, bir imtiyaz verme sistemidir. Bir ürün veya hizmetin imtiyaz hakkına sahip olan tarafın belli şartlar ve sınırlamalar dahilinde biri veya bir firmaya bu hakları vermesiyle doğan iş ilişkilerinin bütünüdür. Bu anlaşmayla imtiyaz hakkını veren taraf işin yönetim ve organizasyonuna ilişkin bilgi ve desteği (know-how) ticari işleri yürütmesi için diğer tarafa verir. Franchising birbirinden bağımsız iki taraf arasında meydana getirilen sözleşmesel bir ilişki olarak tanımlanır.

FRANCHISING SİSTEMİNDE TARAFLAR

Franchising sisteminin uygulanmasında anlaşmayı yapan taraflar da özel isimler alır. İmtiyaz hakkını veren tarafa ‘franchisor’ denir. Franchisor; ürüne, hizmete, veya bilgi birikimine ve bunlara ait denenmiş, kalitesi kanıtlanmış ve başarılı bir markaya, isme sahip olan taraftır. Franchisor, ürün veya hizmetin satış, dağıtım veya işletme hakkını belirli bir bedel karşılığı veriyor.

Anlaşmanın diğer tarafı ise ‘ franchisee’ olarak isimlendiriliyor. Franchisee; franchisor’un ticari adını veya hizmet markasını, know-how’ını, iş görme ve teknik yöntemlerini, sistemini bir bedel karşılığı alıyor.

Bir bedel karşılığı satın alınan akıl ile küçük yatırımcı, diğer yatırım modellerinden çok daha düşük yatırım ve işletme maliyeti ile, uluslararası standartlara, deneyime, kaliteye, organizasyona, teknolojiye, ticari sırlara adeta ortak edilmektedir.

Franchisee’nin franchisor’a ödediği bedel; isim, marka veya sistemi kullanma karşılığında ödenen bir başlangıç ücreti olan ‘Franchising Fee’ (Franchise Giriş bedeli) ve yıllık ciro ve kardan, anlaşmada belirlenen oranlarda, yüzde olarak ödenen ücretlerden yani ‘Royalty’ den (Sürekli Franchising Ödemesi) oluşur. Franchising sistemi sadece karşılıklı yapılan anlaşmayla sınırlı değildir. Her iki tarafında birbirine karşı bir çok sorumluluğu mevcuttur.